Redakcja: Koordynowana opieka medyczna realizowana jest w Polsce od 2022 roku. Mówimy więc o nowym, świeżym podejściu do opieki nad pacjentem. Czy to korzystne rozwiązanie? To jeden z kierunków, w którym powinna podążać nowoczesna opieka nad pacjentem?
Dr Mariusz Nowak, dyrektor Centrum Leczenia Oparzeń im. dr. Stanisława Sakiela w Siemianowicach Śląskich: W największym skrócie opieka koordynowana to model opieki, w którym lekarz pierwszego kontaktu w terapii pacjenta współpracuje z lekarzami specjalistami, pielęgniarką POZ i dietetykiem. Wspólnie zajmują się profilaktyką, diagnozowaniem, leczeniem i edukacją pacjenta. Bardzo ważnym elementem opieki koordynowanej jest Indywidualny Plan Opieki Medycznej, który w szczegółach określa plan wizyt u specjalistów i badań. Opieka koordynowana to również programy profilaktyczne dopasowane do potrzeb pacjenta. Nad całością opieki koordynowanej czuwa koordynator - to nowe pojęcie i funkcja w systemie opieki zdrowotnej.
Opieka koordynowana to stosunkowo młody model opieki nad pacjentem, trudno więc jeszcze o jakieś jednoznaczne oceny. Jest to na pewno interesujące podejście do terapii, które warto rozwijać.
Za przykład opieki koordynowanej może służyć rządowy Program Kompleksowego Leczenia Ran Przewlekłych. Kierowany przez Pana szpitala od 2021 roku uczestniczy w tym programie…
Rany przewlekłe to problem, na który cierpi w Polsce kilkaset tysięcy osób. W ramach Programu Kompleksowego Leczenia Ran Przewlekłych jako tzw. placówka referencyjna objęliśmy kompleksową opieką ponad 300 pacjentów. Zapewniamy diagnostykę, leczenie ambulatoryjne i szpitalne rany, w tym również opracowanie planu leczenia. Zapewniamy też konsultacje specjalistyczne oraz edukację w zakresie pielęgnacji rany i zapobiegania jej nawrotom oraz transport sanitarny, gdy pacjent tego wymaga.
Jak Pan ocenia realizację tego programu? Czy z punktu widzenia placówki, którą Pan kieruje, ale przede wszystkim pacjentów Centrum, ten program spełnia oczekiwania? Jak w praktyce prezentują się jego efekty ?
Rezultaty, które notujemy w Centrum Leczenia Oparzeń, są bardzo obiecujące. Aż u jednej trzeciej pacjentów uczestniczących w programie udało się doprowadzić do całkowitego wyleczenia ran przewlekłych. Wielu z nich uniknęło amputacji. To wielki sukces tego projektu. I potwierdzenie skuteczności takiego podejścia do koordynowanej opieki nad pacjentem.
Opieka koordynowana to również działania edukacyjne, kierowane nie tylko do partnerów medycznych, ale także w stosunku do opiekunów pacjentów - ich rodzin, bliskich, a nierzadko przyjaciół czy sąsiadów. Na czym powinna polegać pomoc sąsiedzka w ramach opieki koordynowanej?
To nowy pomysł na zaangażowanie dodatkowej kategorii społecznej do działań związanych z opieką nad osobami chorymi. Jego autorzy, również po doświadczeniach z czasu pandemii, wyszli z założenia, że istniejące sieci towarzyskie i społeczne związane z miejscem zamieszkania, często intensywne pod względem emocjonalnym, mogą być wykorzystane do skutecznego wsparcia pacjenta. To rozwiązanie opiera się na umowie między gminą a sąsiadem w sprawie opieki nad osobą potrzebującą. Sąsiad pomaga i wspiera chorego w np. robieniu zakupów, sprzątaniu mieszkania czy transporcie do lekarza. Korzystają wszyscy - pacjent zyskuje pomocną, znaną sobie i zaprzyjaźnioną osobę, ta natomiast ma dodatkowe przychody. Poza tym do takiej prostej, organizacyjnej pomocy nie są angażowane instytucje publiczne, które mogą skoncentrować się na innych działaniach.
W tym obszarze kompetencyjnym szpital współpracuje z Regionalnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Katowicach…
Tak, celem współpracy z Regionalnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej jest budowania kompletnego, systemowego wsparcia. Świadomość potrzeby scalania ochrony zdrowia z pomocą społeczną jest coraz powszechniejsza. Dążymy do tego, by po wyjściu ze szpitala pacjent był wciąż aktywnie zaangażowany w leczenie i by szybko nie tracił efektów terapii osiągniętych dzięki pobytowi w placówce szpitalnej. I tu właśnie pojawia się rola ROPS-ów. Obszar potencjalnej jest bardzo szeroki. To m. in. pobyty dzienne, kwestie transportowe czy edukacyjne. Efekt synergii przy takiej współpracy jest oczywisty i wyraźnie zauważalny.
Nie po raz pierwszy Centrum Leczenia Oparzeń w nowoczesny i innowacyjny podchodzi do procesu leczenia i całej filozofii funkcjonowania szpitala…
Nowoczesne narzędzia zarządzania wdrażamy w Centrum Leczenia Oparzeń od wielu lat. Jako pierwszy publiczny szpital w Polsce wdrożyliśmy metodę procesowego zarządzania szpitalem w oparciu o koncepcję LEAN. Zaczerpnęliśmy z niej niektóre elementy, dotyczące m.in. ograniczenia marnotrawstwa materiałów czy oszczędności czasu. W zarządzaniu szpitalem korzystamy też z metody Sigma Six oraz Teorii Ograniczeń. W takim podejściu do kierowania szpitalem kluczowe jest zaangażowanie, ale i zadowolenie personelu. Jako szef szpitala często rozmawiam z pracownikami. Pytam o sukcesy, o problemy, o to co można zrobić, by pracowało się lepiej.
Głównym celem działalności każdego szpitala jest zawsze zdrowie pacjenta. Wdrożone w naszej placówce metody zarządzanie służą właśnie temu, by poprzez sprawny przepływ pacjenta przez system oraz eliminację opóźnień i błędów poprawiać jakość świadczonych usług, proces leczenia oraz komfort i zadowolenie pacjenta. I to się udaje.